Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje włosów: normalne, przetłuszczające się, suche. Przy podziale tym uwzględnia się aktywność gruczołów łojowych. Rodzaj włosów jest o tyle ważny, że w dużej mierze determinuje sposób ich pielęgnacji. Warto określić rodzaj włosów, żeby wiedzieć, jakie rytuały pielęgnacyjne wybrać i czego unikać. A sprawy mogą się już skomplikować przy tych najprostszych czynnościach, jak chociażby mycie czy suszenie włosów.
Większość dzieci posiada włosy normalne, które nie sprawiają wielu problemów w pielęgnacji. Trzeba tylko pamiętać o tym, żeby używać delikatnych kosmetyków, które nie podrażnią skóry głowy maluszka. Z czasem, zazwyczaj gdzieś w okresie dojrzewania, wskutek zmian hormonalnych dochodzi do ich przetłuszczania. Dorosłe osoby bardzo rzadko mają włosy normalne, w związku z czym należy ich pielęgnacji poświęcić nieco więcej czasu. Wydzielanie łoju (a to ten czynnik wpływa na rodzaj włosów) może być zakłócone przez wiele czynników.
Jakie są Twoje włosy?
Przy określaniu rodzaju włosów pod uwagę bierze się aktywność gruczołów łojowych. Na tej podstawie można wyróżnić włosy normalne (ilość sebum jest wystarczająca), włosy suche (za mało sebum) i włosy przetłuszczające się (sebum jest za dużo).
Przy charakteryzowaniu włosów istotny jest także stopień ich uszkodzenia. Dlatego właśnie wyróżnia się również włosy zniszczone i niezniszczone. W innym podziale pod uwagę bierze się średnicę przekroju włosów. Pod tym względem wyróżniamy włosy delikatne, cienkie, przeciętne i grube.
Każdy typ włosów wymaga innych zabiegów pielęgnacyjnych. Poznanie ich specyfiki pozwala na to, żeby odpowiednio o nie zadbać. A to z kolei bezpośrednio wpłynie na stan i wygląd włosów, a więc na nasze samopoczucie.
Rodzaje włosów
Czy wiesz, jaki masz rodzaj włosów? Choć odpowiedź na pytanie o rodzaj włosów wydaje się banalnie prosta, wbrew pozorom jednak nie zawsze tak jest. Nie zawsze wystarczy zerknąć w lustro, żeby wiedzieć, jaka jest specyfika włosów. Pod uwagę trzeba wziąć kilka czynników.
Włosy normalne
W przypadku włosów normalnych wydzielana ilość sebum jest w sam raz. Sebum produkowane przez gruczoły łojowe wystarcza do tego, żeby nie doszło do przesuszenia włosów. Ponadto sebum tworzy na włosach praktycznie niewidoczną warstwę ochronną. Dzięki temu kosmyki są mocne i zdrowe, nie powinno też dochodzić do uszkodzeń mechanicznych.
Pielęgnacja takich włosów nie nastręcza wiele trudności. W zasadzie wystarczy je oczyszczać i odżywiać, żeby wyglądały dobrze. Jeśli masz włosy normalne, nie musisz wykonywać skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Skup się na tym, żeby dostarczyć kosmykom podstawowych składników odżywczych i nie obciążyć ich zbyt dużą ilością kosmetyków.
Normalne włosy są dobrze odżywione, błyszczące i mocne. Charakteryzują się odpowiednią elastycznością, dzięki czemu nie łamią się i nie kruszą. To trochę tak jak z drzewem i trzciną. Znasz to powiedzenie, że wiatr drzewa łamie, a trzciną zaledwie kołysze? Dzieje się tak, ponieważ trzcina jest wiotka, elastyczna i pod wpływem wiatru ugina się zamiast łamać. I podobnie dzieje się ze zdrowymi włosami.
Normalne włosy mają naturalny połysk, łatwo się rozczesują i ładnie się układają. Zasadniczo nie sprawiają większych problemów w codziennej pielęgnacji.
Włosy suche
Jeżeli gruczoły łojowe produkują za mało sebum, włosy i skóra głowy są przesuszone. Jeśli nie zapewnisz takim włosom odpowiedniej pielęgnacji, szybko zacznie uciekać z nich woda, przez co będą suche, szorstkie, łamliwe. Zbyt mała ilość sebum przyczynia się też do zmniejszenia sprężystości pasm, które przez to stają się znacznie mniej odporne na uszkodzenia – i to zarówno mechaniczne, jak i chemiczne. Suche włosy nie są elastyczne, nie błyszczą, a końcówki się rozdwajają. Przez to wszystko naprawdę trudno zrobić jakąś w miarę udaną fryzurę z takich włosów.
Sprawdź: Czym charakteryzują się suche włosy?
Suche włosy nie wyglądają ładnie. Są chropowate, matowe, często towarzyszą im wspominane już rozdwojone końcówki, trudno je rozczesać. Z suchymi włosami w parze może iść sucha skóra głowy.
Suchych włosów nie powinno się często myć. Skoro i tak mają za mało łoju, nie powinniśmy go dodatkowo zmywać codzienną kąpielą. Włosy powinno się myć krótko, najlepiej letnią wodą. Warto płukać kosmyki przegotowaną wodą. Źle wpływa na nie woda twarda, wapienna.
Sprawdź: Jaki wpływ na włosy ma twarda woda?
W przypadku suchych włosów najlepiej pozwolić im schnąć naturalnie, ewentualnie suszyć je suchym powietrzem suszarki. Ważnym elementem codziennej pielęgnacji są masaże skóry głowy. Przez masowanie skalpu jesteśmy w stanie poprawić ukrwienie skóry, a to powinno bezpośrednio przełożyć się na prawidłową pracę gruczołów łojowych. Jeśli masz suche włosy, zastanów się nad zakupem szczotki do masażu.
Sprawdź: Jak szybko uratować suche włosy?
Zainteresuje Cię też: Jak zadbać o przesuszoną skórę głowy?
Wypróbuj: Londa Pure, wegańskie kosmetyki do włosów suchych i matowych.
Włosy przetłuszczające się
W tym przypadku, jak łatwo się domyślić, gruczoły łojowe produkują za dużo sebum. Efekt? Nadprodukcja sebum prowadzi do tego, że dochodzi do nagromadzenia łoju na powierzchni włosów. To z kolei uniemożliwia wodzie swobodne odparowywanie z ich wnętrza. Teoretycznie włosy przetłuszczające się są doskonale chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi. Duża ilość łoju jednak sprawia, że włosy są ciężkie, a przez to oklapnięte, pozbawione objętości. Tłuste włosy po prostu zwisają jak smętne strąki, trudno je odbić od nasady czy wymodelować.
Włosy przetłuszczające się powinny być myte tak często, jak jest to konieczne. Z drugiej strony nie powinno się takich włosów często czesać, niewskazany jest też masaż skóry głowy. Czemu? Bo to wszystko pobudza gruczoły łojowe do pracy, a przecież one już same z siebie produkują za dużo sebum.
Włosy warto płukać letnią wodą. Najlepiej sprawdzą się kosmetyki ściągające, zwężające ujścia gruczołów łojowych, przeciwzapalne i oczyszczające. Nie powinno się aplikować kosmetyków na skórę głowy, lepszym rozwiązaniem jest wmasowanie niewielkiej ilości pielęgnującego olejku w końcówki włosów.
Sprawdź: Dlaczego ręcznik nie jest przyjacielem przetłuszczających się włosów?
Włosy zniszczone
Naprawdę wiele czynników powoduje, że włosy są zniszczone. Pogoda, dieta, zabiegi stylistyczne (np. stosowanie wysokiej temperatury, farbowanie, rozjaśnianie) wpływają na kondycję kosmyków. Podobnie zbyt mała ilość łoju sprawia, że włosy nie są pokryte warstwą ochronną, a przez to stają się znacznie bardziej podatne na zniszczenia mechaniczne. Zniszczone włosy są matowe, łamliwe, często też elektryzują się na potęgę. Będą one wymagać regeneracji i właściwej ochrony.
Przyjacielem takich włosów z pewnością jest maska do włosów i różne kuracje.
Sprawdź: Polerowanie włosów to sposób na rozdwojone końcówki.
Zainteresuje Cię również: Regeneracja włosów jest prostsza niż myślisz. A we wszystkim pomogą kosmetyki Matrix.
Włosy długie
Długie włosy są bardzo specyficzne w pielęgnacji. Dlaczego? Typowym zjawiskiem w tym przypadku jest nierównomierność zniszczeń. Zazwyczaj końcówki są rozdwojone, wytarte. Często pozbawione są warstwy zewnętrznej. W efekcie są suche i sianowate. Z kolei przy skórze głowy mogą być przetłuszczone, mieć łupież albo wypadać. Kolejnym problemem jest plątanie się takich włosów.
Sprawdź: Jak dbać o bardzo długie włosy?
Zainteresuje Cię również: Co poradzić na plączące się włosy?
Włosy cienkie
Cienkie włosy (delikatne) charakteryzują się średnicą przekroju włosów na poziomie 40 μm ( ten symbol to mikrometry, czyli jedna tysięczna milimetra). Włosy przeciętne mają średnicę przekroju równą około 70 μm, zaś średnica przekroju włosów grubych sięga do 100 μm.
Cienkie włosy odznaczają się wiotkością, brakiem puszystości, często łatwo się przetłuszczają. Trudno ułożyć z nich fryzurę czy wymodelować. Cienkie włosy są typowe dla małych dzieci. Jednak o ile u kilkulatka zachwycamy się delikatnym, mięciutkim meszkiem na głowie, o tyle dorosły człowiek już raczej nie jest zadowolony z tego faktu.
W przypadku cienkich włosów bardzo ważna jest ich właściwa pielęgnacja, ale nie zapominajmy o tym, jak traktujemy włosy. Samo stosowanie kosmetyków na objętość niewiele da, jeśli będzie szarpać i łamać kosmyki podczas ich szczotkowania. Warto kupić też szczotkę do cienkich włosów, która obejdzie się z pasmami bardzo delikatnie.
Włosy grube i przeciętne
Włosy o średnicy 70 μm są typowe dla ludzi dorosłych żyjących w klimacie umiarkowanym. Takie włosy ma wielu Europejczyków. Grube włosy (według wskazanej miary, czyli takie, których średnica sięga 100 μm) posiadają przede wszystkim osoby czarnoskóre. Takie pasma są sztywne, nie poddają się łatwo zabiegom chemicznym czy stylistycznym (jak prostowanie).
W bardziej potocznej nomenklaturze mówimy często o kimś, kto nie jest czarnoskóry, że ma grube włosy. Takie pasma wyglądają zjawiskowo, ale są też ciężkie i nie należy ich dodatkowo obciążać. Poza tym potrzebują porządnej dawki odżywienia. To dlatego coraz więcej producentów w swojej ofercie ma kosmetyki do włosów grubych.
Jakie czynniki mogą zaburzyć prawidłowe wydzielanie łoju?
Chociaż często demonizujemy sebum, tak w gruncie rzeczy łój jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania skóry głowy i włosów. Jego niedobory sprawiają, że włosy są suche, sianowate i słabe, z kolei nadmiar sprawia, że nasza koafiura wygląda nieestetycznie.
Istnieje kilka czynników, które zakłócają wydzielanie sebum. Niektórych z nich możesz uniknąć, inne pozostają niejako poza Twoją jurysdykcją.
Czynniki zaburzające wydzielanie łoju:
- genetyczne
- hormonalne (jak zmiany stężenia hormonów w czasie menstruacji; zauważyłaś, że włosy jakoś bardziej przetłuszczają się podczas miesiączki?)
- mechaniczne (uszkodzenia osłonki włosa wskutek działania słońca, wiatru czy przez tzw. wycieranie)
- chemiczne (nieodpowiednie kosmetyki, źle wykonane zabiegi fryzjerskie)
- termiczne (przebywanie w przegrzanych pomieszczeniach, mycie włosów w gorącej wodzie, suszenie włosów zbyt ciepłym nawiewem z suszarki)
- stres
- zła dieta
Już ten prosty przegląd pokazuje, że zmiana kilku drobnych, codziennych nawyków może dobrze (albo źle) wpłynąć na stan włosów.
Co szkodzi włosom?
Normalne włosy to niestety rzadkość. Jest mało osób, które nie mają żadnych problemów z włosami. Większość z nas jednak musi odpowiednio dbać o kosmyki, żeby poprawiać ich kondycję i przede wszystkim nie pogarszać ich stanu.
Istnieje bardzo dużo czynników, które wpływają na stan włosów. Pierwszym z nich jest produkcja sebum – optymalna, za duża albo za mała. W poprzednim akapicie wyjaśniłam, jakie czynniki warunkują wydzielanie sebum. To jednak nie wszystko.
Włosy wchodzą w reakcje z całym światem. A ponieważ nie istnieją warunki idealne, nasze włosy ciągle muszą się z czymś mierzyć. Na ich stan wpływają zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Na stan włosów wpływają następujące czynniki:
- zaburzenia hormonalne
- przyjmowane leki (m.in. cytostatyki, niektóre antybiotyki, alkaloidy roślinne, leki obniżające poziom cholesterolu we krwi, środki antykoncepcyjne)
- nieprawidłowe odżywianie (brak żelaza, magnezu oraz cynku, obecność w pożywieniu metali ciężkich)
- pora roku
- czynniki klimatyczne
- zanieczyszczenia środowiska
- nadmiar słońca
- stres
Na niektóre z tych czynników masz wpływ, inne są od Ciebie niezależne. I chociaż nie jesteś w stanie ograniczyć wielu czynników wywierających szkodliwy wpływ na włosy, inne można zminimalizować. A efekty już po krótkim czasie będą widoczne gołym okiem. Właściwa pielęgnacja, uwzględniająca rodzaj włosów, ich potrzeby i dobór odpowiednich kosmetyków, to podstawa dbania o włosy.
Zacznij pielęgnację włosów od ich poprawnego mycia
Zbyt wysoka temperatura wody podczas mycia, bardzo długie mycie włosów i potem suszenie ich gorącym powietrzem z suszarki nie wpłynie dobrze na stan żadnego rodzaju włosów. Ciepła woda i gorące powietrze sprawiają, że tłuste włosy stają się jeszcze bardziej tłuste, bo wysoka temperatura zwiększa produkcję łoju. I powstaje wtedy zamknięte koło, bo mycie włosów wcale nie odświeża ich, tylko paradoksalnie prowadzi do ich zwiększonego przetłuszczania.
Niewłaściwe mycie włosów suchych i normalnych sprawia, że wymywamy z nich i tak niewielkie ilości substancji tłuszczowych. To sprawia, że włosy suche są jeszcze bardziej suche, a włosy normalne z czasem, wskutek niewłaściwej pielęgnacji, staną się suche. Częste mycie w gorącej wodzie sprawia, że substancje tłuszczowe wymywają się także między łuskami osłonki włosów, przez co kosmyki stają się matowe.
Suszenie gorącym powietrzem sprawia, że z włosów szybciej ucieka woda, przez co stają się łamliwe, delikatne i wyglądają nieestetycznie. Nawet jeśli stosujesz najlepsze kosmetyki, niewłaściwe rytuały pielęgnacyjne mogą zniweczyć wszystkie Twoje starania.
Podobnie na stan włosów źle wpływa słońce, szczególnie latem. Ciągle niewiele osób stosuje kosmetyki do włosów z filtrem UV, bo teoretycznie gołym okiem nie widzimy, jak słońce niszczy nasze kosmyki. Skóra szybko staje się czerwona, zaczyna piec, a naskórek schodzi płatami. Z włosami jest nieco inaczej. Początkowo wcale nie wyglądają źle…
Sprawdź: Jak słońce działa na włosy? Jak dbać o włosy latem?
Wskutek działania słońca włosy z czasem tracą połysk, stają się łamliwe i jaśnieją. Czemu? Bo promienie słoneczne niszczą składniki zawarte we włosie, w tym naturalny barwnik, a więc melaninę.
Jak myć włosy?
Tak jak pisałam wyżej, włosy suche należy myć niezbyt często i dość krótko. Z kolei włosy tłuste myjemy zawsze, kiedy tego potrzebujemy – krótko i letnią wodą. Z zasady włosy powinno się myć dwukrotnie, przez chwilę. Nie spłukuj szamponu od razu, tylko pozostaw na 1-2 minuty. Takie dwukrotne, szybkie mycie jest korzystniejsze dla włosów niż jedno długie.
Jeśli masz włosy delikatne i cienkie, wybieraj kosmetyki, które nie zawierają raczej składników tłuszczowych. Mogą one dodatkowo pozbawić włosy objętości i doprowadzić do ich oklapnięcia. W przypadku włosów normalnych też nie trzeba stosować kosmetyków z substancjami tłuszczowymi.
Możesz przyjąć taką zasadę, że im lepsza kondycja włosów, tym mniej w kosmetykach powinno znaleźć się składników tłuszczowych. I pamiętaj, że zły dobór szamponu do włosów może pogorszyć ich kondycję.
Sprawdź: Jak wybrać dobry szampon do włosów?
Macie jakieś sprawdzone sposoby na pielęgnację włosów? Podzielcie się w komentarzach swoimi pomysłami na piękne włosy. Zachęcam też do odwiedzenia naszego kącika z e-bookami, gdzie znajdziecie poradnik 7 dni dla pięknych włosów, w którym krok po kroku Kasia wyjaśnia, jak sprawić, żeby każdego dnia były zdrowsze i mocniejsze.