Poznaj upcycling, czyli sposób na generowanie mniej śmieci i świetną zabawę. Uwaga, to naprawdę wciąga!
Chcesz zrobić coś dobrego dla planety? Starasz się żyć bardziej ekologicznie? Nie musisz produkować własnych kosmetyków czy koniecznie myć włosy szamponem w kostce. Zmiany na lepsze zaczynają się od małych kroków. Nie ma co się rzucać na głęboką wodę. A co powiesz na początek na ograniczenie produkcji śmieci i dobrą zabawę? Bo właśnie na tym polega upcycling.
Upcycling, czyli co?
Bycie eko, segregowanie śmieci, ograniczanie wody i prądu to ostatnio modne idee. W prasie dużo pisze się o recyclingu, upcyclingu, ekologii, ruchu zero waste czy freeweganizmie. Blogerki chętnie piszą artykuły z serii „projekt denko”, w którym opisują te kosmetyki, które w danym miesiącu wykorzystały do ostatniej kropelki.
Ale co oznaczają te wszystkie terminy? Bo przecież w tym wszystkim nie chodzi tylko o modne słowa, ale o działanie. O zmiany na lepsze.
Upcycling, bo o nim dzisiaj mowa, to dawanie rzeczom drugiego życia, przerabianie ich. Chodzi o to, żeby nie wyrzucać opakowań, starych koszulek czy podartych skarpet, ale zmieniać je na coś użytecznego – i niejednokrotnie pięknego. I tak z koszulki można zrobić torbę na zakupy, pokrowiec na gitarę, etui na telefon albo z kilku zużytych ubrań uszyć pled w stylu patchwork. Stare skarpety można napełnić suszoną kocimiętką i zrobić zabawkę dla kota. Podobnie opakowania – plastikowe i szklane – można ozdabiać, przerabiać i używać ponownie, w nieco innej roli.
Po co to wszystko?
Żeby ograniczyć produkcję śmieci, a przede wszystkim plastik, który dostaje się do środowiska. Żeby kupować mniej, tylko samemu przygotowywać różne gadżety, co również przyczynia się do generowania mniejszej ilości śmieci. W końcu żeby dobrze się bawić i przy okazji udowodnić, że nie wszystko trzeba wyrzucać.
Żyjemy w świecie, gdzie wszystko jest na chwilę. Ubrania szybko wymieniamy na nowe, modne. Sprzęt AGD zazwyczaj psuje się zaraz po upłynięciu gwarancji. I co robimy? Kupujemy nowy, bo uszkodzonego nie opłaca się naprawiać. Z kupnem smartfona też już mało kto czeka, aż stary model się popsuje – wymieniamy go na nowszy zazwyczaj przy okazji przedłużenia abonamentu czy zawarcia umowy z nowym operatorem.
Podejście „na chwilę” widoczne jest też w życiu społecznym. Psycholodzy alarmują, że nasze relacje są płytsze i krótsze – znacznie mniej jest przyjaźni na całe życie niż dawniej. Zmieniamy chętniej pracę niż starsze pokolenie, rezygnujemy ze związków zamiast nad nimi pracować. Przyzwyczailiśmy się, że wszystko można wymienić, a stare – niepotrzebne – wyrzucić.
Upcyling każe się na chwilę zatrzymać. Pomyśleć, ruszyć wyobraźnią. Wykorzystać coś na nowo. Upcycling to dawanie drugiego życia różnym przedmiotom, również opakowaniom po kosmetykach.
Dbaj o planetę, czyli upcycling i recycyling
Można powiedzieć, że upcycling to taki wyższy poziom recyclingu. O ile o tym drugim słyszał już każdy – segregację śmieci od pewnego czasu wymusza na nas prawo – o tyle o upcyclingu mówi się nieco mniej.
Recycling polega na segregowaniu śmieci w celu ich ponownego przetworzenia. Obecnie dzielimy śmieci na:
- papier (niebieski kosz)
- metale i tworzywa sztuczne (czyli m.in. plastikowe opakowania i opakowania wielomateriałowe, jak karton po mleku, który z papierem nie ma wiele wspólnego, żółty kosz)
- szkło (zielony kosz, przy czym nie wrzucamy tam np. szyb)
- biodopady (kosz brązowy)
- odpady zielone (kosz szary)
Osobno wyrzucamy odpady zmieszane (czarny kosz) ielektrośmieci (te z kolei oddajemy do specjalnych punktów, tzw. PSZOK, jak Ekoporty w Szczecinie).
Czasami jednak zamiast segregować i wyrzucać, można przerobić i stworzyć coś nowego – i tutaj właśnie pojawia się upcycling.
Upcycling – pomysły na wykorzystanie butelek po kosmetykach
Ponieważ na co dzień zajmuję się pisaniem o kosmetykach, postanowiłam się skupić na przerabianiu plastikowych opakowań po preparatach do włosów. A konkretnie po szamponach czy maskach, bo to właśnie ten typ kosmetyków jest kupowany najczęściej.
Najłatwiej jest przerabiać opakowania szklane, które same w sobie są już ładne. W zasadzie wystarczy oderwać etykietę, ewentualnie jakoś ozdobić i już mamy gotowy świecznik, wazon, doniczkę czy pojemnik na drobiazgi. Moje doświadczenie jednak podpowiada, że stosunkowo mało producentów kosmetyków do włosów stosuje opakowania ze szkła.
I właśnie dlatego powstał ten wpis – żeby podpowiedzieć wam, jak można ciekawie wykorzystać plastikowe opakowania po szamponach czy maskach.
Happy plants, better life
Moje pierwsze pomysły dotyczą roślin. Nie ukrywam, że jestem wielką miłośniczką roślin – zarówno doniczkowych, jak i gruntowych. Moje mieszkanie to istna dżungla.
A gdyby tak nie kupować doniczek, tylko je zrobić? Prostą doniczkę można wykonać z opakowania po masce albo butelki po szamponie. W przypadku maski wystarczy zdjąć pokrywkę i ozdobić całość. A przecież wiele masek jest sprzedawanych w kolorowych słoiczkach – wystarczy ściągnąć etykietę i doniczka gotowa. Taki doniczka DIY sprawdzi się idealnie do ziół, cebulek czy kaktusów albo sukulentów.
Doniczka z butelki? A czemu nie? Odetnij górę, wygładź krawędzie, ozdób i gotowe.
Protip: Żeby wygładzić krawędzie ściętego plastikowego opakowania, przytknij je na chwilę do gorącego żelazka bez włączonej pary. Plastik delikatnie się stopi, a krawędzie będą gładkie.
Jeszcze łatwiej zrobić wazon. Znowu odcinamy górę i można już nalewać wodę i wstawiać kwiatki. Upcyclingowy wazon można ozdobić albo rozgrzanym pręcikiem zrobić ażurowe wzory.
Plastik jest o tyle fajnym materiałem do upcyclingu, że łatwo się topi i staje się plastyczny. Poza tym bez problemu można w nim robić otwory czy ucinać. To właśnie przez topienie tworzy się biżuterię z butelek PET – koniecznie sprawdź ten trend w internecie.
Upcycling w kuchni
Z pustych opakowań po kosmetykach można też zrobić pojemniki/stojaki do przechowywania. W taki pojemnik można wsadzić chociażby drewniane łyżki.
Pokrywki od masek do włosów wykorzystaj jako podstawki pod kubki czy szklanki. Zbierz kilka kolorów i zadziw swoich gości.
Twoje dziecko często wylewa sok? Podstawka pod kubek z pokrywki od maski do włosów może pomóc – przecież ma niskie obramowanie, które chroni przed upadkiem kubeczka.
Upcycling w łazience
Zawsze przyda się coś do przechowywania – z tą tezą zgodzi się każda kobieta. Pędzle, błyszczyki, szminki, kredki do oczu, lakiery… Możliwe, że jeśli zbierzesz wszystkie swoje kosmetyki z łazienki, to okaże się, że jest ich całkiem sporo.
Zamiast upychać wszystko po szufladach czy koszach, zrób własne pojemniki na przechowywanie. Szklany słoik jest idealny do trzymania pędzli do makijażu – wsyp do środka ziarna kawy, perełki, kolorowe kamyki czy nawet guziki, a efekt będzie niesłychany. To takie proste.
Podobnie możesz zrobić stojak na pędzle z plastikowej butelki, tradycyjne odcinając górę. Z kilku ściętych butelek można zrobić ciekawy pojemnik na kosmetyki – połącz butelki ze sobą klejem na gorąco i stwórz rodzaj piramidy.
Dla ułatwienia dokładne instrukcje zebrałam na grafice poniżej.
Upcycling design – inspiracje
Pomysłów na upcycling pustych opakowań po kosmetykach – na przykład po szamponach czy maskach – jest wiele. Kilka przedstawiłam powyżej, ale to tylko wierzchołek góry lodowej. W poszukiwaniu inspiracji warto zajrzeć na Pinterest oraz blogi lifestylowe oraz designerskie. Wyobraźnia niektórych twórców naprawdę budzi podziw.
Oglądając pomysły na przerobienie butelek po kosmetykach czy wodzie można przepaść. Na wiele godzin. Wiem, co mówię 🙂 . Jeszcze lepsza zabawa to samodzielne tworzenie. Twórz, co tylko dusza zapragnie i umieszczaj swoje designerskie pomysły w domu albo zrób prezenty znajomym.
Poniżej umieściłam kilka inspiracji. Ale uwierz mi, jest tego znacznie więcej. Z plastikowych butelek można robić też biżuterię, fotele (sic!), girlandy, zasłony… Ze szklanych opakowań można zrobić świeczniki, żyrandole, wieszaki. Świat upcyclingu jest pełen kreatywności, dobrych pomysłów i jeszcze lepszej zabawy!
Spójrz, jak trochę farby i sprayu, kilka dodatków i dobry pomysł mogą zamienić pustą butelkę w wazon albo doniczkę.
Przerobione opakowania świetnie nadają się też do przechowywania. Zrobisz z nich oryginalne pojemniki na pędzle, na tzw. kolorówkę (czyli kredki do oczu, szminki, błyszczyki, tusze do rzęs), ale też stojak na długopisy i ołówki. Taki stojak można umieścić na biurku dziecka, a nawet we własnym biurze. Zobaczysz, że koleżanki będą się pytać, skąd masz taki oryginalny pojemnik.
Tak jak pisałam wyżej – to tylko początek. W internecie znajdziesz mnóstwo inspiracji. Jeśli spodobała Ci się idea upcyclingu, koniecznie napisz w komentarzu, co zrobiłaś jako pierwsze. Jestem bardzo ciekawa waszych realizacji.
Jak to jest z tym plastikiem?
Plastik stał się złym bohaterem naszych czasów. Niedługo będą nim straszyć dzieci – to trochę taka czarna wołga XXI wieku. Czy jednak słusznie?
To oczywiste, że im mniej plastiku, tym lepiej. I że każdy moment, kiedy konsument wybiera płócienną albo papierową torbę zamiast plastikowej jednorazówki to chwila, kiedy planeta się cieszy. Nie wszędzie jednak z plastiku można zrezygnować. Dlatego tak ważny jest recycling.
Prawidłowe sortowanie śmieci – od tego wszyscy powinniśmy zacząć. Sortowanie pozwala na szybkie, skuteczne i przede wszystkim efektywne odzyskiwanie surowców wtórnych. A to ma same plusy – „nowy plastik” nie jest produkowany, śmieci zamiast trafić do spalarni czy na wysypisko zamieniają się w kolejne opakowania. Jeśli na poważnie weźmiemy się za recycling i przetwarzanie, może za kilkadziesiąt lat nie utoniemy w śmieciach.
Z plastikiem – moim zdaniem – jest w zasadzie tak, jak ze wszystkim. Liczy się umiar. I zdrowy rozsądek. Tam, gdzie można z niego zrezygnować, róbmy to. Zamieńmy plastikowe słomki na papierowe, a najlepiej pijmy drinki bez słomek 🙂 . Pakujmy kanapki w woskowijki, używajmy wielorazowych butelek z filtrem. A tam, gdzie się nie da, podchodźmy do sprawy plastiku z rozsądkiem. Segregujmy śmieci. Dawajmy opakowaniom drugie życie. Wybierajmy kosmetyki w opakowaniach jednorodnych (im bardziej wielomateriałowe opakowanie, tym trudniej coś z niego odzyskać). Wspierajmy rozwój tych firm, które podejmują kroki dla polepszenia stanu planety. A od czasu do czasu zamieńmy samochód na hulajnogę, a jednorazowy kubek z kawą z ulubionej kawiarni na termos.
Recycling i współpraca z Plastic Bankiem
Warto przy tym wspomnieć, że coraz więcej firm i producentów podejmuje kroki, żeby ograniczyć produkcję plastiku. Przykładem jest marka Indola. Wegańska linia kosmetyków Indola Act Now sprzedawana jest w opakowaniach, które w 97% wykonywane są z plastiku pochodzącego z recyclingu i nadającego się do ponownego przetworzenia.
Sprawdź: Zrób to po wegańsku. Sprawdź nową serię Indola Act Now
Ale to nie wszystko. Indola Act Now czynnie przeciwdziała zanieczyszczeniu plastikiem. Na każdy sprzedany produkt z tej linii przypadają 2 butelki, które nie trafią do oceanu. Ponadto Indola współpracuje z Plastic Bankiem, aby 1,5 miliona plastikowych butelek nie dostało się w tym roku do oceanu.
Opakowania po kosmetykach Indola nadają się też do upcyclingu. Etykiety łatwo usuniesz. Butelki są dość szerokie, więc będą w raz raz do zrobienia doniczki czy pojemnika do przechowywania.
-
Udostępnij:
